Önemli değişiklikleri ve süreci özetleyen bir analiz için tıklayınız!

Önce yatırım sonra başvuru

Yeni Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmelik Taslağında üst sınırın 1 MW’a çıkartılmasının yanı sıra belki en çarpıcı değişikliklerden biri artık dağıtım şirketine başvurmadan önce birçok çalışmanın önceden yapılmış olma zorunluluğudur. Taslağa göre daha önceki gereksinimlere (başvuru formu, arazi kullanım hakkı, 1 yıllık elektrik faturaları, başvuru ücret dekontu ve tek hat şemasına) ilave olarak (Yönetmelik Madde 7, Fırka 1):

• Üretim tesisinin inşaatına başlanabilmesi için proje onayı,
• Üretim tesisinin ve şebeke bağlantı ekipmanlarının Tip Test Raporları,
• Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü tarafından teknik değerlendirme raporu (RES ve GES’ler için),
• Rüzgar enerjisine dayalı başvurularda Teknik Etkileşim İzni ve
• İlgili kurumlardan alınması gereken diğer izin, onay, ruhsat ve benzeri belgeler

dağıtım şirketine başvuru yaparken gerekli olacaktır.

Pazar koşulları içerisinde daha dağıtım şirketine başvuru yapmadan önce tahminlerimize göre yaklaşık 25.000 TL – 30.000 TL değerinde bir ön yatırım yapma zorunluluğu olacaktır. Yönetmelikten öyle anlaşılıyor ki böyle bir maddi bariyer oluşturularak finansal altyapısı yeterli olamayan ve başvuru yaparak köşesini kapma arzusunda olan ciddiyetsiz yatırımcıların elenmesi hedeflenmiştir.

AYETEK olarak böyle bir maddi bariyerin varlığı bizi memnun etmiştir. Çünkü sektörün olduğu gibi AYETEK’in de misyonu Türkiye’nin yenilenebilir enerji kaynaklarının en etkin şekilde değerlendirilmesine katkı sağlamaktır. Ucuz maliyetler ile insanların başvuru yaparak çağrı mektubunu almaları ve bu aşamadan sonra böyle bir yatırımı finansal olarak yapıp yapamayacaklarının hesabını yapmaları veya ortak arayışına çıkmaları sektörün baltalanmasına veya yavaş gelişmesine yol açacaktır.

Ancak bu maddi bariyerin bu kadar yüksek olması tesislerin satışını da zorlaştırma tehlikesini beraberinde getirmektedir. Bu da aynı şekilde yatırımların yavaş gelişmesine yol açabilir.

AYETEK olarak daha önceki gereksinimlere ilave olarak proje onayının dışarıda bırakılmasının ve diğer yeni gereksinimlerin zorunlu kılınmasının daha itidalli bir bariyer olabileceği düşüncesindeyiz.

Ürettiğini tüket

Yönetmelik ve Uygulama Tebliği Taslaklarında dikkatimizi çeken diğer bir mesele ise mevcut şebekeye en az şekilde yük binmesinin hedeflenmesidir. Öyle anlaşılıyor ki elektrik tüketimi olmayan ve ürettiği elektriği satarak gelir elde etme arzusunda olanların işi zorlaştırılacaktır. Bu bağlamda açıkça şu ifade yer almaktadır (Uygulama Tebliği Madde 22, Fırka 1):

‘’Yönetmelik ve bu Tebliğ kapsamında elektrik enerjisi üretim tesisi kuracak kişilerin kendi ihtiyaçlarını karşılamak için üretim yapmaları esastır.’’

Üretim tesisiyle tüketim tesisinin dağıtım sistemine aynı baradan bağlı olması halinde ilgili üretim ve tüketim tesisleri aynı yerde kabul edilir (Yönetmelik Madde 4, Fırka 2) ve bu durumda yatırımcı sisteme verdiği veya sistemden çektiği net enerji miktarı için dağıtım sistemi kullanım bedeli öder.

Üretim ve tüketim tesislerinin aynı yerde olmaması halinde ise sisteme verdiği ve sistemden çektiği enerji miktarları için ayrı ayrı, dağıtım sistemi kullanım bedeli öder (Yönetmelik Madde 10, Fırka 5).

Tüketimi Birleştir

Diğer dikkat çeken bir konu ise tüketim birleştirmenin kolaylaştırılmış olması ve uygulama tebliğinde ayrıntılarının belirlenmesidir. Yatırımcılar aynı yerde bulunan tüketim tesisinde tüketemedikleri üretim fazlasını üretim tesisi ile aynı yerde bulunmayan tüketim tesislerinde tüketebilirler. Bu durumda uhdelerindeki tüketim tesislerinde tükettikleri enerji miktarı için ayrıca dağıtım sistem kullanım bedeli de öderler (Tebliğ Madde 22, Fırka 3).

Başka bir kişinin tüketim birleştirenlere katılabilmesi veya tüketim birleştiren mevcut bir kişinin tüketim birleştirmeden ayrılması, ancak her ayın ilk gününden itibaren başlamak kaydıyla mümkündür. Bu durumda katılımın veya ayrılmanın başlayacağı aydan bir önceki ayın onbeşine kadar, ilgili dağıtım şirketine ulaştırılması gerekir (Tebliğ Madde 28, Fırka 3).

Şebekeye hiç satmadan sınırsız üret

Daha önce yetkililer tarafından yapılan sunumlarda ve verilen konferanslarda yenilenebilir enerji kaynaklarından ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan ve üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan, üretim tesislerinin 1 MW’lık üst sınırın üzerinde kurulum kapasitesine sahip olabilecekleri ifade edilmiştir.

Yönetmelik Taslağının 5. maddesinin Ç bölümünde bu meseleye kısaca değinilmiştir ancak yatırımcıların önünü açmak adına prosedürlerin somutlaştırılması gerektiğini düşünmekteyiz.

Bu görüşlerimizi EPDK, TEDAŞ, YEGM ve sektörel dernekler ile paylaştığımızı duyururuz,

Saygılarımızla,

AYETEK Wind